در نظر داشته باشید که حق تنصیف اموال در طلاق به این معنا است که اگر طلاق از سوی زوج صورت بپذیرد نصف اموالی که در زمان زندگی مشترک جمع اوری شده می‌بایست به زن تعلق بگیرد و زوجه حق دسترسی و تصاحب آنها را خواهد داشت. در واقع حقوق بسیاری در قوانین کشور برای زن در هنگام طلاق در نظر گرفته می‌شود که حق تقسیم اموال نیز یکی از مهمترین آنها می‌باشد که در محاکم قضایی کارشناسان دادگستری به این امر رسیدگی خواهند کرد و مقدار دقیق آن را محاسبه خواهند نمود. در این مطلب که در سایت رایزنی به رشته تحریر در خواهد آمد سعی می‌کنیم تا اطلاعات شما در این زمینه را به میزان قابل توجهی افزایش دهیم. خواهشمندیم در ادامه همراه ما باشید.
حق تنصیف اموال در طلاق چیست؟
این مسئله را در نظر بگیرید که حقوق بسیار زیادی برای زن در هنگام طلاق در نظر گرفته شده است که این حقوق را می‌توان به حقوق مالی و غیر مالی تقسیم بندی نمود که یکی از مهمترین آنها حق تنصیف اموال در طلاق است. بر اساس این حق در صورتی که طلاق از سوی مرد مطرح شود، زن می‌تواند به نصف دارایی‌های جمع آوری شده در زندگی مشترک دسترسی پیدا کند.
در واقع یکی از حقوق مالی زن در طلاق از طرف مرد که در محاکم قضایی تعیین و تکلیف خواهد شد، تنصیف اموال است. این حق سبب می‌شود که زوجه در صورت تحقق شرایط قانونی و مقررات ویژه این مبحث بتواند نصف دارایی‌هایی که مرد در طول زندگی مشترک کسب کرده است را به نفع خود تصاحب کند. در ادامه توضیحات جامع‌تری در این خصوص خواهیم داد.
شروط تنصیف دارایی در عقدنامه
در هنگام جاری شدن عقد نکاح زوجین می‌توانند بر روی شروط بسیاری به توافق برسند که ۱۲ مورد از آنها در عقدنامه ذکر شده است. پذیرفتن هر کدام از شروط ضمن عقد از سوی مرد کاملاً اختیاری است، اما اگر مرد در شرایطی این شروط را پذیرفته باشد در صورت تحقق هر یک از آنها، زن می‌تواند به حقوق قانونی خود دسترسی داشته و آنها را مطالبه نماید.
یکی از شروط مهم ضمن عقدنامه شرط تنصیف اموال است. در واقع بر اساس این شرط مرد متعهد می‌شود که اگر به صورت یک طرفه برای طلاق اقدام کرده و قصد جدایی از همسرش را داشته باشد، نیمی از اموالی را که در طول زندگی مشترک کسب کرده است را در اختیار همسر خود قرار دهد و زن حق مطالبه آنها را در دادگاه خانواده داشته باشد.
نکته قابل ذکر این است که حق تنصیف اموال تنها در طلاق از طرف مرد مطرح می‌شود و از سوی زن قابل وصول است. در طلاق توافقی و طلاق از طرف زن خبری از تنصیف اموال نیست و دیگر زن نمی‌تواند ادعایی در این خصوص داشته باشد. همچنین اگر مرد این شرط ضمن عقد را نپذیرفته باشد، دیگر زن نمی‌تواند ادعایی در این خصوص مطرح نماید.
به هر حال باید در نظر داشته باشیم که شروط دیگری نیز در عقدنامه ذکر شده است که زوجین می‌توانند در خصوص آنها نیز توافق کنند. با محقق شدن بسیاری از شروط ذکر شده در عقدنامه است که زن می‌تواند مراحل دستیابی به طلاق را برای خود تسهیل نماید یا اینکه به حقوق قانونی خود در مدت زمان کمتری دسترسی پیدا کند.
شرایط تحقق حق تنصیف اموال در طلاق
لازم است در این قسمت از مقاله در خصوص شرایط تحقق تنصیف اموال در طلاق توضیحات مهمی را ارائه دهیم. نخستین شرطی که در بالا نیز به آن پرداختیم این است که مرد باید حق تنصیف اموال را به عنوان یکی از شروط عقدنامه پذیرفته و آن را در دفاتر ثبت ازدواج و طلاق، امضا کرده باشد؛ در این صورت است که زن می‌تواند مطالبه داشته باشد.
باید اشاره کنیم که طلاق در انواع مختلفی صورت می‌پذیرد که از جمله مهمترین آنها می‌توانیم به طلاق از طرف مرد، طلاق توسط زن و طلاق توافقی اشاره داشته باشیم. از میان انواع طلاق که ذکر کردیم تنها در طلاق از طرف مرد است که زن حق برخورداری از نصف اموال مرد را به دست خواهد آورد؛ در مابقی انواع طلاق زن هیچگونه حقی برای دریافت نصف دارایی‌های مرد نخواهد داشت.
اگر مرد به صورت یک طرفه قصد طلاق دادن همسر خود را داشته باشد و هیچ گونه دلیل موجهی برای طلاق از طرف مرد وجود نداشته باشد، این حق در اختیار زن قرار خواهد گرفت؛ به طور مثال مثال اگر مهمترین دلیل مرد برای طلاق دادن همسرش عدم تمکین وی باشد و زوج بتواند این مسئله را در دادگاه خانواده به اثبات برساند، دیگر هیچگونه حقی برای زن در جهت تصاحب نصف اموال وجود نخواهد داشت.
یکی دیگر از شرایطی که می‌بایست در اینجا به آن توجه ویژه‌ای داشته باشید این است که اموال مرد باید قابلیت تقسیم را داشته باشد. کارشناسی تنصیف اموال این وظیفه را بر عهده دارد تا تمامی اموالی که مرد در هنگام زندگی مشترک جمع آوری کرده را شناسایی نموده و قابلیت تقسیم پذیری آنها را نیز بررسی کرده تا زن بتواند به حقوق قانونی خود دسترسی پیدا کند.
تنصیف اموال در طلاق توافقی
در این قسمت از مقاله سعی داریم تنصیف اموال در طلاق توافقی را مورد بررسی قرار دهیم. باید اشاره داشته باشیم که طلاق توافقی در واقع نوعی از طلاق محسوب می‌شود که در آن زن و مرد به صورت همزمان برای جدایی از یکدیگر پیش قدم شده و هر کدام از آنها تمایل بسیار زیادی برای پایان دادن به رابطه زوجیت و زندگی زناشویی خواهند داشت.
در چنین شرایطی است که آنها تمامی حقوق قانونی خود را به صورت توافقی در هنگام تعلق تعیین نموده و در توافقنامه طلاق توافقی ذکر می‌نمایند. ارائه کردن توافقنامه طلاق توافقی به دادگاه خانواده برای طلاق از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است. برای مثال زوجین می‌توانند در توافقنامه مذکور درباره مهریه و نفقه و سایر حقوق مالی و غیر مالی خود مانند حضانت فرزند به توافق برسند.
این مسئله را در نظر بگیرید که تنصیف اموال در طلاق تنها در خصوص طلاق یک طرفه آن هم از طرف مرد امکان‌پذیر است؛ یعنی زن زمانی می‌تواند نصف دارایی‌های مرد که در زمان زندگی مشترک جمع آوری کرده است را تصاحب کند که طلاق از طرف مرد مطرح شده باشد. از سوی دیگر مرد نباید دلایل محکمه پسندی در اختیار داشته و زن می‌بایست به تمامی وظایف قانونی خود عمل کرده باشد.
بنابراین در طلاق توافقی زن نمی‌تواند از نظر قانونی به نصف اموال مرد دسترسی پیدا کرده و آن را تملک نماید. مگر اینکه زوجین در این خصوص به توافق رسیده و آن را در توافقنامه طلاق توافقی ذکر کنند. به طور مثال توافق حاصل شده بین زوجین می‌تواند به این صورت باشد که مرد در صورتی حضانت فرزندان را در اختیار بگیرد که نصف اموال خود را به زن ببخشد.
تکلیف تنصیف اموال و مهریه در طلاق از طرف مرد
در نظر داشته باشید که تنصیف اموال و مهریه دارای تفاوت‌های بسیار زیادی با یکدیگر هستند. اگرچه هر دوی آنها جزو حقوق مالی مهم زن در طلاق از طرف مرد به شمار می‌روند. اگر طلاق از طرف مرد مطرح شده و مشخص شود که زن نیز به تمام وظایف قانونی خود پایبند بوده است، می‌تواند به نصف دارایی‌های مرد که در زندگی مشترک جمع آوری کرده دسترسی پیدا کند.
این مسئله را در نظر داشته باشید که مهریه نیز جزو حقوق مالی زن به شمار می‌رود که در دو دسته مهریه عندالمطالبه و عندالاستطاعه قابل دسته‌بندی است. بلافاصله پس از جاری شدن عقد نکاح زن می‌تواند مهریه خود را از مرد مطالبه کند که اگر مهریه از نوع عندالاستطاعه باشد، دریافت نمودن آن توسط زن به توانمندی مالی مرد و اثبات این موضوع در دادگاه بستگی خواهد داشت.
اگر طلاق از سمت مرد مطرح شده باشد، معمولاً زن با آن راضی نیست و خواهان تداوم زندگی مشترک می‌باشد و همین مسئله توافق بر روی مقدار مهریه و حق تنصیف اموال را سخت می‌کند. این مسئله را می‌توان جزو معایب طلاق از طرف مرد به شمار آورد؛ چرا که در چنین شرایطی مرد ملزم می‌شود تمامی حقوق مالی تعیین شده در قانون برای زن را به او پرداخت کند.
فرار از تنصیف اموال
در واقع هدف اصلی از تنصیف اموال این است که زن بتواند به حقوق مالی خود دسترسی پیدا کند، اما گاهی برخی از افراد با فرار از تنصیف اموال سعی می‌کنند تا جلوی دسترسی بانوان به حق قانونی خود را بگیرند. در چنین شرایطی ممکن است مرد اقدام به فروش سریع اموال خود کرده و یا اینکه با استفاده از معاملات سوری و انتقال اموال به دوستان و آشنایان خود جلوی دسترسی زن به اموال کسب شده در زندگی مشترک را بگیرد.
در چنین شرایطی اگر زن بتواند سوری بودن معاملات صورت گرفته را به اثبات برساند، برای مرد در قانون مجازات‌های سنگینی تعیین خواهد شد. البته زن برای این کار نیازمند این است تا روی کمک‌های یک وکیل حرفه‌ای و مجرب حساب ویژه‌ای باز کرده و طبق دستورالعمل‌های وی پیش برود.
عدم تمکین و تنصیف اموال
در قسمت‌های بالا گفتیم در صورتی که طلاق از طرف مرد باشد، زن می‌تواند به نصف دارایی‌های کسب شده از سوی مرد که در طول زندگی مشترک کسب کرده، تملک نماید؛ اما باید اشاره داشته باشیم این در زمانی امکان‌پذیر است که زن به تمامی وظایف قانونی خود عمل کرده باشد.
در صورتی که در دادگاه خانواده عدم تمکین زن از نوع عام یا خاص آن به اثبات برسد دیگر زن نمی‌تواند به نصف دارایی‌های مرد دسترسی پیدا کند. این مسئله در ماده ۱۱۹ قانون مدنی و همچنین در ماده ۲۹ قانون حمایت از خانواده مورد اشاره قرار گرفته است. بنابراین زن در صورتی که به وظایف قانونی خود عمل کرده باشد، می‌تواند درخواستی مبنی بر مطالبه تنصیف اموال ارائه کند.
کلام آخر
همراهی شما مخاطبان عزیز وب سایت حقوقی رایزنی سبب دلگرمی ما است. در این مقاله تلاش کردیم در خصوص تنصیف اموال در طلاق توضیحات جامعی را به شما ارائه کنیم تا بتوانید اطلاعات کامل‌تری در این خصوص به دست آورده و حقوق قانونی خود را بشناسید. حال اگر سوالی در خصوص مطالب ذکر شده دارید، خواهشمندیم آن را با ما در میان بگذارید.