چک ثبت نشده در سامانه صیاد

چکیده : چک ثبت نشده در سامانه صیاد ، نه تنها چک ، بلکه سند تجاری هم نیست و امکان ظهرنویسی هم ندارد.

تاریخ نظریه مشورتی : ۱۴۰۲/۱۰/۱۶

شماره نظریه مشورتی : ۷/۱۴۰۰/۱۳۲۲

شماره پرونده مشورتی : ۱۴۰۲_۸۸_۷۵۳ح

همانگونه که مستحضرید به موجب قانون صدور چک، صادر‌کننده باید در سامانه چکاوک صدور چک، مشخصات دارنده را ثبت کند.

در همین راستا پرسش‌های زیر مطرح است :

الف)در صورت عدم ثبت، آیا چک فاقد وصف تجاری است؟؟

ب)آیا چک توسط دارنده قابلیت ظهرنویسی دارد؟؟

ج)با توجه به نظریه مشورتی ۷/۱۴۰۰/۱۰۵۹ مورخ ۱۴۰۱/۱/۲۱ آن مرجع، آیا صادر نشدن گواهی عدم پرداخت رابطه تضامن بین صادر کننده و ظهرنویس را منتفی می‌کند؟؟

د)در صورت منتفی بودن رابطه تضامن ، آیا به ضمانت مدنی (نقل ذمه) تبدیل و صادر‌ کننده بری‌الذمه می‌شود؟؟

مطالعه بیشتر: قانون صدور چک (مصوب ۱۳۵۵/۰۴/۱۶ با آخرین اصلاحات و الحاقات تا تاریخ ۱۴۰۰/۰۱/۲۹)

پاسخ :

✍در پاسخ به سئوالات قسمت های الف، ب، ج و د

اولاً_به ‌موجب تبصره یک اصلاحی ماده ۲۱ مکرر قانون صدور چک ، ثبت چک در سامانه صیاد، شرط اعتبار و شمول قوانین مربوط به چنین سندی است و در صورت عدم ثبت در این سامانه چک ماهیت تجاری خود را از دست می‌دهد و دارنده نمی‌تواند از مزایای اسناد تجاری از جمله ظهرنویسی استفاده کند و روابط طرفین تابع عمومات قانون مدنی است.

ثانیاً_چنانچه بانک در اجرای مقررات یاد شده به دلیل عدم ثبت چک در سامانه صیاد از پرداخت وجه چک و صدور گواهی عدم پرداخت خودداری و دارنده، وجه چک را با تقدیم دادخواست بدون انضمام گواهی عدم پرداخت مطالبه کند؛ همانگونه که آورده شد سند مذکور به عنوان سند عادی و غیر تجاری محسوب می‌شود و وجه آن وفق مقررات قانون مدنی قابل مطالبه است.

ثالثاً_با توجه به اینکه در فرض سؤال امکان ظهرنویسی چک به لحاظ عدم ثبت در سامانه وجود ندارد ، ظهرنویسی فیزیکی مشمول مقررات قانون تجارت و قانون یاد شده نیست و تشخیص نوع رابطه دارنده با صادر‌کننده و همچنین ظهرنویس با لحاظ ماده ۴۰۳ قانون تجارت، امری موضوعی و مصداقی است که بر عهده مرجع قضایی رسیدگی‌ کننده است.